Γιατί η ελληνική οικονομία ανακάμπτει?
Πλήθος συζητήσεων έχει υπάρξει για το πώς θα μπορούσε να σημειωθεί ταχύτερος ρυθμός ανάπτυξης στην ελληνική οικονομία, ενώ πολλοί είναι ταυτόχρονα εκείνοι -εντός και εκτός Ελλάδας οι οποίοι φοβούνται το 2019, καθώς αυτό θα συνοδευτεί από σειρά εκλογικών αναμετρήσεων.
Παίρνοντας κάποιος τα πράγματα από την αρχή, θα μπορούσε να υποστηρίξει πως ένα Α.Ε.Π.ανεβαίνει όταν συμβαίνει ένας ή περισσότεροι από τους παρακάτω παράγοντες:
α) Αυξάνεται η εγχώρια κατανάλωση. Στην Ελλάδα μια τέτοια εξέλιξη δεν είναι ιδιαίτερα αποδοτική και διατηρήσιμη από μόνη της, καθώς μεγάλο ποσοστό της αυξημένης κατανάλωσης θαοδηγήσει και σε σαφώς υψηλότερες εισαγωγές, άρα θα διαχυθεί στο εξωτερικό. Άρα, μια ενδεχόμενη πηγή «φουσκώματος» της οικονομίας με επεκτατική δημοσιονομική πολιτική (βλέπε «παροχές») θα έχει περιορισμένο αποτέλεσμα αρχικά και ενδεχομένως αρνητικό, μεσομακροπρόθεσμα.
β) Η αύξηση των επενδύσεων, τόσο από ελληνικούς, όσο και από ξένους φορείς. Πρόκειται γιαέναν ιδιαίτερα υγιή τρόπο ανάπτυξης, γιατί το όφελος είναι διπλό: Σε πρώτη φάση τα κεφάλαια ενός ξένου επενδυτή που θα αναπτύξει μια παραγωγική μονάδα θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας για την κατασκευή της μονάδας. Και σε δεύτερη φάση, θα δημιουργηθούν μόνιμες θέσεις εργασίας για τη λειτουργία του εργοστασίου, ενώ η παραγωγή που θα προκύψει θα μπορούσε να ανεβάσει τις εξαγωγές, ή να υποκαταστήσει τις εισαγωγές.
γ) Η άνοδος των εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών (π.χ. τουρισμός). Η ανοδική πορεία των εξαγωγών έχει ως αποτέλεσμα εισοδήματα που παράγονται σε άλλες χώρες να μεταφέρονται στην Ελλάδα. Σε μεγάλο βαθμό μάλιστα, η πορεία των εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών επηρεάζεται από τις οικονομικές συνθήκες που επικρατούν εκτός της χώρας, δηλαδή από τα εισοδήματα των πολιτών άλλων χωρών.
Κάνοντας έναν πρώτο απολογισμό, για τους παράγοντες που οδήγησαν στη σταθεροποίηση του ελληνικού Α.Ε.Π. κατά την περίοδο 2014-2017 και την περιορισμένη ανάκαμψη του 2018, δεν θα σταθούμε στην εγχώρια κατανάλωση, ούτε στις επενδύσεις που παρέμειναν σε σαφώς χαμηλά επίπεδα, αλλά στις αυξημένες εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών (τουρισμός). Συγκεκριμένα, αφενός οι ελληνικές επιχειρήσεις οργανώθηκαν σε καλύτερο βαθμό προκειμένου να πουλήσουν προϊόντα και υπηρεσίες σε κατοίκους άλλων χωρών και αφ’ ετέρου υπήρξε και μια διεθνής ευνοϊκή συγκυρία, γιατί:
Πρώτον, κατά την τελευταία πενταετία έχουμε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρωζώνη και σε άλλες γεωγραφικές περιοχές, στις οποίες απευθύνονται τα ελληνικά προϊόντα.
Δεύτερον, σειρά γεωπολιτικών εξελίξεων επηρέασαν αρνητικά την τουριστική πορεία αρκετών ανταγωνιστικών προορισμών, ευνοώντας τη χώρα μας.
Τρίτον, η σημαντική υποχώρηση του ευρώ έναντι του αμερικανικού δολαρίου τόνωσε την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων τόσο εκτός Ευρωζώνης, όσο και εντός Ευρωζώνης για τα λεγόμενα «δολαριακά προϊόντα» (έναντι του ανταγωνισμού από τρίτες χώρες).
Υπήρξε επίσης και ένας τέταρτος παράγοντας ο οποίος ωφέλησε ως ένα βαθμό την ελληνική οικονομία κατά τα τελευταία χρόνια που ήταν η εν γένει διατήρηση της τιμής του πετρελαίου σε χαμηλά επίπεδα (μικρότερο κόστος για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, το οποίο διατέθηκε σε άλλες κατευθύνσεις).
e-magazine epsilonet: Στέφανος Κοτζαμάνης | Οικονομολόγος, Δημοσιογράφος
